Makale İnceleme

Ally ve arkadaşlarının (2024) Sustainability dergisinde yayımlanan makale çalışması, Zanzibar’ın doğu kıyısı ve kuzey bölgelerindeki turistik otellerde gıda atığı yönetimini mercek altına alarak çarpıcı bulgular sunuyor. Bu çalışma, yalnızca Zanzibar için değil, benzer turizm destinasyonları için de önemli dersler içeriyor.

Araştırmanın en dikkat çeken bulgularından biri, otellerde kişi başına günlük ortalama 1.8 kg gıda atığının oluşması. Atığın büyük kısmı mutfakta yemek hazırlama sürecinde ve servis esnasında ortaya çıkıyor. Özellikle açık büfe uygulamaları, hem kaçınılabilir (örneğin dokunulmamış tabaklar) hem de kaçınılamaz (örneğin sebze kabukları) atıkların artmasına neden oluyor. Gıda atığı yalnızca ekonomik kayıplara yol açmakla kalmıyor, aynı zamanda çevresel ayak izini de büyütüyor. Ancak ne yazık ki, sürdürülebilir atık yönetimi uygulamaları otellerde oldukça sınırlı; bağış, kompostlama gibi yöntemlere neredeyse hiç başvurulmuyor.

Peki çözüm nerede? Araştırmacılar, gıda atığıyla mücadelede döngüsel ekonomi ilkelerine dayalı bütüncül bir yaklaşım öneriyor. Öncelikle otellerin gıda atığını önlemeye yönelik planlar hazırlaması, personelini bu konuda eğitmesi ve mutfak yönetiminde verimliliği artırması gerekiyor. Atıkların türlerine göre ayrıştırılması, düzenli denetimler ve ilerlemenin izlenmesi de sürecin ayrılmaz parçaları. Ayrıca, açık büfeden à la carte menülere geçiş gibi stratejilerle israfın önemli ölçüde azaltılabileceği vurgulanıyor.

Bu noktada dikkat çekici bir unsur da “Greener Zanzibar” kampanyası. Bu kampanya, sürdürülebilirlik uygulamalarını yaygınlaştırmak için güçlü bir zemin sunuyor. Ancak kampanyanın başarısı, yalnızca otel yöneticilerinin değil, aynı zamanda yerel yönetimlerin, tedarikçilerin, sivil toplum kuruluşlarının ve turistlerin iş birliğine bağlı. Özellikle yerel üreticilerden tedarik sağlanması, hem gıda israfını azaltıyor hem de bölge ekonomisine katkı sunuyor.

Araştırmanın önerileri yalnızca çevre için değil, aynı zamanda otel işletmecileri için de ekonomik anlamda sürdürülebilir bir yol haritası sunuyor. Düşük maliyetli önleme çözümleri, atık bertarafı yerine kaynakta azalma prensibine dayanıyor. Bu yaklaşım, hem maliyetleri düşürüyor hem de otellerin çevresel sorumluluğunu artırıyor.

Sonuç olarak, bu çalışma, Zanzibar’daki gıda atığı sorununu sadece yerel bir mesele olarak değil, küresel turizmin sürdürülebilirliği bağlamında ele alıyor. Zanzibar örneği, turistik destinasyonların büyüme hırsı ile ekolojik denge arasında nasıl hassas bir çizgide yürüdüğünü gözler önüne seriyor. Umarım bu tür bilimsel çalışmalar, sektör temsilcilerine ilham verir ve sürdürülebilir turizmin yalnızca bir ideal değil, somut bir işletme modeli olarak benimsenmesini sağlar.

Derleyen: Dr. Selda Karahan

Detaylı bilgi için tıklayınız.

Kaynak: Ally, B., Abdulkadir, A., Remmen, A., Hirsbak, S., Mwevura, H., Furu, P., & Salukele, F. (2024). Food Waste Management at Selected Tourist Hotels in Zanzibar: Current Practices and Challenges in Creating a Circular Economy in the Hospitality Sector. Sustainability, 16(24), 10850.